1 مقدمه

رادیاتور خودرو یکی از قسمت های پیچیده اتومبیل محسوب می شود که وظیفه آن خنک کردن موتور از طریق کاهش دمای آب گردشی در اطراف آن است. رادیاتور در جلوی خودرو نصب می شود و با تبادل هوا آب داغ بازگشتی از موتور را خنک می کند تا دوباره به وسیله واترپمپ به سوی موتور هدایت شود. این قطعه همواره در معرض آسیب های مختلف از جمله نشتی قرار دارد که موجب کم شدن آب آن می شود.

تشخیص خرابی، گرفتگی یا نشتی رادیاتور کار چندان سختی به نظر نمی رسد. روشن شدن چراغ هشدار دما نخستین نشانه ای است که بروز مشکل در سیستم خنک کننده خودرو را به شما اعلام می کند. این مشکلی که عمدتاً به خاطر کاهش آب رادیاتور ایجاد می شود ممکن است به دلیل نشت رادیاتور یا سایر اجزای در مسیر آن باشد.

اما پیش از آنکه دلایل سوراخ شدن رادیاتور و نشانه های گرفتگی رادیاتور را بررسی کنیم باید نحوه عملکرد رادیاتور خودرو را بشناسیم. چرا که رانندگی با یک خودرو بدون یک سیستم خنک کننده ی مناسب، کاری تقریباً غیر ممکن است.

موتورهایی که در خودروهای ما قرار دارند از نوع درون سوز یا احتراق داخلی هستند. در این موتورها به دلیل جرقه زدن شمع و اشتعال سوخت در هر دقیقه چندین هزار انفجار کوچک رخ می دهد. این انفجارها به سرعت دمای موتور خودرو را بالا می برند. پیشرانه خودروها برای عملکرد صحیح به یک سیستم خنک کاری برای کاهش دما نیاز دارند و رادیاتور خودرو یکی از اجزای مهم این سیستم محسوب می شود.

2 رادیاتور چگونه موتور خودرو را خنک می کند؟

فرایند خنک کردن موتور خودرو بسیار ساده است و فقط با جریان آب در لوله‌های انتقال و داخل موتور انجام می‌شود. این فرایند به این صورت است که ابتدا آب خنک که در محفظه پایین رادیاتور قرار دارد، از طریق لوله انتقال آب از رادیاتور به موتور، وارد موتور شده و با جریان داخل سیستم موتور، آن را خنک می‌کند.

این آب موجب خنک شدن سیلندر شده و به سرسیلندر هدایت می‌شود و گرمای محفظه احتراق را می‌گیرد. در نهایت آبی که دیگر خنک نیست و دمای بالایی دارد، از طریق لوله برگشت آب از موتور، به محفظه بالایی رادیاتور باز می‌گردد.

در پشت رادیاتور خودرو نیز یک یا دو فن الکتریکی یا مکانیکی قرار دارد که با بالا رفتن دمای آب شروع به چرخش می کنند و دمای موتور را کاهش می دهند. سپس بعد از خنک شدن، مایع خنک کننده دوباره به چرخه خنک کردن وارد شده و این روند همچنان ادامه دارد.

فن های مکانیکی برای چرخش از نیروی موتور خودرو استفاده می کنند و با خاموش شدن موتور نیز از کار می افتند. در نتیجه دمای موتور خودروهای قدیمی با فن مکانیکی پس از خاموش شدن نه تنها کاهش نمی یافت بلکه تا مدتی سیر افزایشی خود را ادامه می داد.

بنابراین فن های الکتریکی جایگزین فن های مکانیکی شدند. این فن ها دستورات خود را از کامپیوتر خودرو دریافت می کنند و پس از خاموش شدن موتور با کمک انرژی باطری ماشین به چرخش خود ادامه می دهند.

جهت اطلاع بیشتر از سیستم خنک کننده خودرو و اجزاء تشکیل دهنده آن اینجا را کلیک کنید.

3 شش مورد از علائم گرفتگی در رادیاتور

1. روشن شدن چراغ هشدار خودرو
2. کم شدن محلول خنک کننده رادیاتور خودرو
3. خارج شدن محلول خنک کننده از رادیاتور
4. کارکردن غیرطبیعی خودرو
5. خارج شدن بخار از رادیاتور
6. بالا رفتن درجه آمپر آب

4 دلایل خرابی رادیاتور خودرو

1. وجود مشکل در اتصالات رادیاتور خودرو
2. پارگی و یا ترک خوردن لوله‌های انتقال محلول خنک کننده
3. سوختن فیوز فن رادیاتور
4. خرابی واترپمپ
5. خرابی ترموستات
6. سوراخ شدن مخزن محلول خنک کننده رادیاتور

5 ده دلیل کم شدن محلول خنک کننده موتور رادیاتور

1. سوراخ شدن رادیاتور
2. خرابی رادیاتور
3. وجود نشتی در شلنگ رادیاتور
4. نشتی بخاری خودرو
5. هوا گرفتن رادیاتور
6. جوش آوردن رادیاتور
7. ایجاد رسوب در رادیاتور
8. خرابی فن رادیاتور
9. سوختن واشر سرسیلندر
10. نشت محلول خنک کننده از منبع انبساط

6 دلایل نشتی رادیاتور

1-6 پوسیدگی، زنگ زدگی و خوردگی رادیاتور

یکی از عمده دلایل نشتی رادیاتور خودرو را می توان خوردگی آن یبان کرد. با توجه به گردش دائمی آب رادیاتور و ضدیخ در مخزن رادیاتور و مسیر و شلنگ های آن، خوردگی و زنگ زدگی این اتصالات و مسیرها در اثر مرور زمان، طبیعی خواهد بود. از این جهت بررسی به موقع و بازبینی رادیاتور خودرو، می تواند از نشتی ناگهانی آن جلوگیری به عمل آورد.

رسوب گرفتن شیلنگ ها یا قمقمه رادیاتور، باعث می شود که پس از مدتی خوردگی اتفاق افتاده یا عمل خنک سازی به هر شکلی به درستی انجام نشود. از این جهت لازم است که سرویس رادیاتور خودرو انجام شده و رسوب های آن برطرف گردند. (رسوب گیری رادیاتور به ویژه زمانی که به جای استفاده از آب رادیاتور مخصوص، از آب معمولی شهر در آن می ریزید، به مراتب افزایش خواهد یافت.

2-6 سرریز کردن بیش از اندازه آب رادیاتور

گاهی اوقات بیش از اندازه استاندارد رادیاتور را پر کرده و این باعث می شود که میزان فشار محلول خنک کننده در رادیاتور بالا برود. با بالا رفتن میزان فشار، بیش از حد نرمال، محلول خنک کننده  کاهش یافته و این به افت عملکرد سیستم خنک کننده موتور، منجر می شود.

3-6 وجود مشکل در ترموستات

ایراد در ترموستات نیز می تواند به کم شدن محلول خنک کننده موتور (آب رادیاتور) منجر شود. زمانی که ترموستات به درستی عمل نکرده، دما بالا رفته و رادیاتور تحت فشار قرار خواهد گرفت. در این حالت به طور قابل انتظار، به دلیل تبخیر محلول خنک کننده کاهش می یابد.

4-6 خرابی درب منبع انبساط

خراب شدن درب منبع انبساط دیگر دلیلی است که در مدت زمانی کوتاه، موجب کاهش سطح آب رادیاتور و در نتیجه عملکرد ناقص آن می شود.

5-6 وارد شدن محلول خنک کننده موتور به محفظه سیلندر

ورود محلول خنک کننده به محفظه سیلندر را باید دیگر عاملی بدانیم که به کاهش محلول خنک کننده می انجامد. همین طور در صورتی که واشر سرسیلندر سوخته باشد، محلول خنک کننده از سرسیلندر خارج خواهد شد و این باعث می شود که میزان آب رادیاتور کاهش یابد.

6-6 عدم هواگیری رادیاتور

لازم است که در سرویس های سالیانه، هواگیری رادیاتور را انجام دهید. عدم انجام هواگیری رادیاتور خودرو، یکی از عواملی است که به کاهش سطح محلول خنک کننده آن منتهی می شود.

7-6 خرابی درب رادیاتور 

در صورتی که درب رادیاتور خراب شده باشد، به سرعت محلول خنک کننده موجود در سیستم تبخیر شده و کاهش می یابد. درب رادیاتور دارای ۲ سوپاپ بوده و نقش مهمی در عملکرد رادیاتور خودرو دارد.

در صورتی که این درب خراب شده باشد، محلول خنک کننده، نمیتواند در سیستم گردش کند و دمای موتور بالا خواهد رفت. در حقیقت خرابی درب رادیاتور، باعث می شود که فشار لازم در سیستم رادیاتور وجود نداشته و با افزایش گرما، موتور آسیب ببیند.

معمولاً نشتی محلول خنک کننده در اطراف رادیاتور یا جایی که خودرو را پارک کرده اید، یک علامت هشدار خرابی درب رادیاتور خواهد بود. همچنین زمانی که بسیار زودتر از حد انتظار، شیلنگ های رادیاتور خراب می شوند، باید نسبت به خرابی درب رادیاتور مشکوک شوید. عدم عملکرد صحیح این درب، باعث می شود که خلاء لازم ایجاد نشده و شیلنگ ها زودتر از زمان خود، ترک خورده یا پوسیده شوند.

8-6 استفاده از ضدیخ بی کیفیت

زمانی که از ضدیخ بی کیفیت در رادیاتور خودرو استفاده کرده باشید، کاهش سطح آب به مرور زمان و زودتر از وقت مورد انتظار، اتفاق خواهد افتاد. از این جهت همیشه توصیه می شود که حین انتخاب ضدیخ، توجه کافی داشته باشید. فلذا شرکت امیدان صنعت آرمان میهن با برند تجاری آصامکو با تولید ضدیخ با کیفیت بالا و فرمولاسیون پیشرفته نیاز روز مشتریان عزیز را برآورده کرده است.

9-6 نشتی بخاری خودرو

نشتی بخاری خودرو یکی دیگر از دلایلی است که غالبا به کاهش سطح محلول خنک کننده منجر شده و آمار حاکی از آن است که این مورد، عدد زیادی از مراجعات به تعمیرگاه ها را به خود اختصاص می دهد.

نکته: به یاد داشته باشید که برای چک کردن سطح محلول خنک کننده رادیاتور و باز کردن درب آن، به هیچ وجه نباید در زمان داغ بودن موتور اقدام کنید لازم است حتما زمانی معقول از خاموش کردن خودرو گذشته و کامل سرد شده باشد، سپس درب رادیاتور را باز کنید.

7 راههای جلوگیری از خرابی رادیاتور خودرو

برای اینکه از خرابی رادیاتور اتومبیل خود جلوگیری کنید، باید وضعیت آن را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید. پیشنهاد می‌شود که اگر تخصصی در زمینه تعمیرات خودرو ندارید، خودتان دست به آچار نشده و از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید.

گذشته از مطلب فوق، توصیه می شود رانندگان بر اساس کارکرد خودروی شان یا نهایتاً سالی یک بار، آب داخل رادیاتور را تعویض کنند. مایع خنک کننده، ضد یخ یا حتی آب موجود در رادیاتور، به مرور زمان فاسد می شود و خاصیت خنک کنندگی اولیه ی خود را از دست می دهد؛ بنابراین بهتر است تعویض شود.

بازدید هفته ای یک بار از آب رادیاتور و اضافه کردن مقداری آب به آن نیز از مواردی است که عمر این سیستم خنک کننده را بالا می برد.

1-7 رفع گرفتگی رادیاتور خودرو

از آن جایی که رادیاتور ماشین پس از مدتی دچار رسوبات شده و با گذشت زمان ضخامت این رسوبات افزایش پیدا می‌کنند، لازم است که به صورت دوره‌ای نسبت به رسوب زدایی رادیاتور ماشین اقدام کنیم.

اول باید بینیم که چرا باید رادیاتور را بشوییم؟ آب شهری یا آب رادیاتور بی کیفیت مقدار زیادی املاح دارند که در صورت گرم شدن، این املاح رسوب می‌کنند. رسوب ایجاد شده در داخل رادیاتور، به محفظه رادیاتور و لوله‌ها آسیب می‌زند. پس، در صورت ایجاد خرابی در لوله‌ها، روند انتقال آب، درست انجام نخواهد شد.

برای جلوگیری از این مشکل، باید نسبت به تعویض آب رادیاتور اقدام کنید. هر زمان که احساس کردید آب رادیاتور تغییر رنگ داده، آب آن را تعویض کنید. برای تعویض آب رادیاتور، باید شیر تخلیه که در قسمت زیرین رادیاتور قرار دارد را باز کرده و منتظر باشید تا آب داخل رادیاتور تخلیه شود. سپس دوباره شیر تخلیه را بسته و رادیاتور را با آب رادیاتور پر کنید. در حین خالی شدن آب رادیاتور، بهتر است موتور چند دقیقه کار کند تا آب موجود داخل شلنگ‌ها و لوله‌ها تخلیه شود.

همچنین برای رسوب زدایی و تمیز کردن رادیاتور ماشین، استفاده از جرم گیر رادیاتور خودرو رواج دارد. انواع روش‌ها از جمله شستشوی رادیاتور ماشین با نوشابه، شستشوی رادیاتور ماشین با جوش شیرین و … را می‌توان کارآمد دانست.

2-7 رفع موقت نشتی رادیاتور خودرو

حال اگر به هر دلیلی در مسافرت و یا در ایام تعطیل بر حسب اتفاق رادیاتور خودرو دچار نشتی شد تا رسیدن به رادیاتورسازی چه باید کرد؟

پس از سوراخ شدن رادیاتور، مایع خنک کننده از نقطه آسیب دیده خارج می شود و همچنین هوا وارد سیستم می گردد که این دو مورد یعنی فقدان مایع خنک کننده و همچنین نفوذ هوا در سیستم خنک کننده موتور، می تواند آسیب های جدی به موتور وارد سازد، لذا برطرف ساختن این ایراد بصورت موقت تا رسیدن و دسترسی به مراکز تعمیراتی، جهت جلوگیری از آسیب های جدی به موتور خودرو، امری الزامیست.

پس از توقف خودرو، موتور را خاموش کرده و کاپوت خودرو را بالا بزنید. با دنبال کردن رد آب محوطه ی آسیب دیده را شناسایی کنید و با استفاده از یک تکه پارچه یا دستمال محدوده را خشک نمایید. با خشک کردن این محدوده محل خروج مایع راحت تر شناسایی می شود.

حال موتور را روشن نموده و با توجه به فشار داخل سیستم خنک کننده، خروج مایع با سرعت بیشتری انجام می شود که این امر شناسایی نقطه آسیب دیده را امکان پذیرتر می نماید (هنگامی که موتور روشن است و درب کاپوت باز است مراقب برخورد پروانه یا فن و بطور کلی اجزای متحرک با انگشتان خود باشید). پس از شناسایی نقطه یا نقاط آسیب دیده می بایست اقدام به جلوگیری از خروج مایع نمود، موتور را خاموش کرده و نقطه ی مورد نظر را مجدد خشک نمایید.

و در پایان شرکت " امیدان صنعت آرمان میهن با برند تجاری آصامکو" مفتخر است با بهره گیری از دانش روز، بکارگیری نیروهای مستعد و کاردان، خدمت رسانی صادقانه و با گستره ای از تولیدات متنوع و با کیفیت، شرایط خریدی سریع و مطمئن را برای مصرف کنندگان محترم فراهم آورد.